โรงไฟฟ้าพลังงานทดแทนเป็นโรงไฟฟ้าที่ใช้พลังงานจากธรรมชาติ เช่น พลังงานแสงอาทิตย์ พลังงานลม พลังงานน้ำ พลังงานชีวมวล และพลังงานความร้อนใต้พิภพ เป็นแหล่งพลังงานที่สะอาด ไม่ก่อให้เกิดมลพิษต่อสิ่งแวดล้อม จึงเป็นทางเลือกที่ได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นในปัจจุบัน
ปัจจัยสนับสนุนที่สำคัญของโรงไฟฟ้าพลังงานทดแทน ได้แก่
- ความต้องการใช้ไฟฟ้าที่เพิ่มขึ้น ความต้องการใช้ไฟฟ้าทั่วโลกมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง เนื่องจากการเติบโตทั่วโลกทั้งประเทศกำลังพัฒนาและประเทศที่ยังไม่พัฒนาที่ต้องการใช้ไฟฟ้าในการช่วยเติบโตให้รวดเร็วมากยิ่งขึ้น ไม่ว่าจะเป็น การเป็นอยู่ที่ดีขึ้น การใช้ไฟฟ้าในโรงงานเครื่องจักรที่เข้ามาช่วยงานมนุษย์ หรือ สภาพแวดล้อมที่ร้อนมากขึ้นและมีการใช้ไฟฟ้าในการใช้แอร์ปรับอากาศมากยิ่งขึ้น โรงไฟฟ้าพลังงานทดแทนจึงมีบทบาทสำคัญในการตอบสนองความต้องการใช้ไฟฟ้าที่เพิ่มขึ้น
- นโยบายสนับสนุนจากภาครัฐ หลายประเทศทั่วโลกมีนโยบายสนับสนุนโรงไฟฟ้าพลังงานทดแทน เช่น การให้เงินอุดหนุน การกำหนดเป้าหมายการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานทดแทน การพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานทดแทน เพื่อลดต้นทุนการผลิตและเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต การปรับปรุงโครงสร้างกฎระเบียบและข้อบังคับ เพื่อให้การส่งเสริมโรงไฟฟ้าพลังงานทดแทนเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ เป็นต้น นโยบายเหล่านี้ช่วยกระตุ้นให้เกิดการลงทุนในโรงไฟฟ้าพลังงานทดแทน
- เทคโนโลยีที่พัฒนาขึ้น เทคโนโลยีการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานทดแทนมีการพัฒนาขึ้นอย่างต่อเนื่อง ทำให้ต้นทุนการผลิตลดลงและประสิทธิภาพการผลิตสูงขึ้น
อย่างไรก็ตาม โรงไฟฟ้าพลังงานทดแทนยังมีปัจจัยท้าทายที่ต้องเผชิญอยู่ ได้แก่
- ต้นทุนการผลิตที่สูงกว่าโรงไฟฟ้าพลังงานฟอสซิล ต้นทุนการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานทดแทนในปัจจุบันยังสูงกว่าโรงไฟฟ้าพลังงานฟอสซิล อย่างไรก็ตาม ต้นทุนการผลิตมีแนวโน้มลดลงตามการพัฒนาเทคโนโลยี
- ความผันผวนของปริมาณการผลิต ปริมาณการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานทดแทนอาจผันผวนตามสภาพอากาศหรือฤดูกาล จำเป็นต้องมีระบบสำรองไฟฟ้าเพื่อรองรับกรณีฉุกเฉิน
- พื้นที่ติดตั้ง โรงไฟฟ้าพลังงานทดแทนบางประเภท เช่น โรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์และโรงไฟฟ้าพลังงานลม จำเป็นต้องใช้พื้นที่ติดตั้งจำนวนมาก
แนวทางการพัฒนา
เพื่อส่งเสริมการพัฒนาโรงไฟฟ้าพลังงานทดแทน จำเป็นต้องมีแนวทางในการลดต้นทุนการผลิต เพิ่มประสิทธิภาพการผลิต และลดผลกระทบจากปัญหาความผันผวนของปริมาณการผลิต เช่น
- การพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานทดแทน เพื่อลดต้นทุนการผลิตและเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต
- การสร้างระบบสำรองไฟฟ้า เพื่อรองรับกรณีฉุกเฉิน
- การใช้เทคโนโลยีการพยากรณ์ปริมาณการผลิต เพื่อลดผลกระทบจากความผันผวนของปริมาณการผลิต
การพัฒนาโรงไฟฟ้าพลังงานทดแทนอย่างมีประสิทธิภาพ จะช่วยเสริมความมั่นคงของระบบไฟฟ้า ลดการพึ่งพาพลังงานจากฟอสซิล และลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม